Volgens een lijst van het ministerie van Binnenlandse Zaken komen er in Nederlandse achternamen 333 verschillende tussenvoegsels voor.
Het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten publiceerde (PDF) een tabel met tussenvoegsels (of voorvoegsels) voor gebruik in de Gemeentelijke Basisadministratie.
De van der: ir. Johannes Baptista Gerardus Maria ridder de van der Schueren (foto parlement.com)
Naast de bekende van, de en van der bevat de lijst merkwaardige tussenvoegsels als de die le (in de naam de die le Clercq), van de l’ (van de l’Isle) , van van de (van van de Vijver) en de van der (o.a. de van der Schueren).
Niet alle in deze lijst genoemde tussenvoegsels heb ik overigens teruggevonden in de Nederlandse Familienamenbank. Dat geldt bijvoorbeeld voor Thor en onder het. Misschien waren er ooit namen met deze elementen, maar nu kennelijk niet meer.
- ‘S
- ‘s
- ‘T
- ‘t
- A
- a
- Aan
- aan
- Aan ‘t
- aan ‘t
- Aan de
- aan de
- Aan den
- aan den
- Aan der
- aan der
- Aan het
- aan het
- Aan t
- aan t
- Af
- af
- Al
- al
- Am
- am
- Am de
- am de
- Auf
- auf
- Auf dem
- auf dem
- Auf den
- auf den
- Auf der
- auf der
- Auf ter
- auf ter
- Aus
- aus
- Aus ‘m
- aus ‘m
- Aus dem
- aus dem
- Aus den
- aus den
- Aus der
- aus der
- Aus m
- aus m
- Ben
- ben
- Bij
- bij
- Bij ‘t
- bij ‘t
- Bij de
- bij de
- Bij den
- bij den
- Bij het
- bij het
- Bij t
- bij t
- Bin
- bin
- Boven d
- boven d
- Boven d’
- boven d’
- D
- d
- D’
- d’
- Da
- da
- Dal
- dal
- Dal’
- dal’
- Dalla
- dalla
- Das
- das
- De
- de
- De die
- de die
- De die le
- de die le
- De l
- de l
- De l’
- de l’
- De la
- de la
- De las
- de las
- De le
- de le
- De van der
- de van der
- Deca
- deca
- Degli
- degli
- Dei
- dei
- Del
- del
- Della
- della
- Den
- den
- Der
- der
- Des
- des
- Di
- di
- Die le
- die le
- Do
- do
- Don
- don
- Dos
- dos
- Du
- du
- El
- el
- Het
- het
- I
- i
- Im
- im
- In
- in
- In ‘t
- in ‘t
- In de
- in de
- In den
- in den
- In der
- in der
- In het
- in het
- In t
- in t
- L
- l
- L’
- l’
- La
- la
- Las
- las
- Le
- le
- Les
- les
- Lo
- lo
- Los
- los
- Of
- of
- Onder
- onder
- Onder ‘t
- onder ‘t
- Onder de
- onder de
- Onder den
- onder den
- Onder het
- onder het
- Onder t
- onder t
- Op
- op
- Op ‘t
- op ‘t
- Op de
- op de
- Op den
- op den
- Op der
- op der
- Op gen
- op gen
- Op het
- op het
- Op t
- op t
- Op ten
- op ten
- Over
- over
- Over ‘t
- over ‘t
- Over de
- over de
- Over den
- over den
- Over het
- over het
- Over t
- over t
- S
- s
- S’
- s’
- T
- t
- Te
- te
- Ten
- ten
- Ter
- ter
- Tho
- tho
- Thoe
- thoe
- Thor
- thor
- To
- to
- Toe
- toe
- Tot
- tot
- Uijt
- uijt
- Uijt ‘t
- uijt ‘t
- Uijt de
- uijt de
- Uijt den
- uijt den
- Uijt te de
- uijt te de
- Uijt ten
- uijt ten
- Uit
- uit
- Uit ‘t
- uit ‘t
- Uit de
- uit de
- Uit den
- uit den
- Uit het
- uit het
- Uit t
- uit t
- Uit te de
- uit te de
- Uit ten
- uit ten
- Unter
- unter
- Van
- van
- Van ‘t
- van ‘t
- Van de
- van De
- van de
- Van de l
- van de l
- Van de l’
- van de l’
- Van Den
- Van den
- van den
- Van Der
- Van der
- van der
- Van gen
- van gen
- Van het
- van het
- Van la
- van la
- Van t
- van t
- Van ter
- van ter
- Van van de
- van van de
- Ver
- ver
- Vom
- vom
- Von
- von
- Von ‘t
- von ‘t
- Von dem
- von dem
- Von den
- von den
- Von der
- von der
- Von t
- von t
- Voor
- voor
- Voor ‘t
- voor ‘t
- Voor de
- voor de
- Voor den
- voor den
- Voor in ‘t
- voor in ‘t
- Voor in t
- voor in t
- Vor
- vor
- Vor der
- vor der
- Zu
- zu
- Zum
- zum
- Zur
- zur
theo zegt
Als je Van en van en de en De apart rekent, wordt de lijst gauw heel erg lang.
Maarten van der Meer zegt
Klopt natuurlijk, maar als beide varianten echt bestaan lijkt het me redelijk ze allebei te vermelden. Anderzijds zijn álle voorvoegsels in deze lijst apart vermeld.
Gaston zegt
Wat in ieder geval nog ontbreekt is ‘ingen’, zoals in ‘Ingen Hous’, een samentrekking van ‘in’ en ‘gen’. Dit laatste is ook terug te vinden in ‘op gen’, dat wel in de lijst staat. “Gen’ is in sommige Zuid-Limburgse dialecten een variant op het lidwoord ‘den’. Zie bijvoorbeeld restaurant ‘A gen Kirk’ in Gulpen.
Maarten van der Meer zegt
@Gaston: Ingen is er inderdaad oorspronkelijk ook een. Maar zou je Jan Ingen Hous rangschikken als “Hous, Jan Ingen”? Ik denk het niet en daarom ontbreekt dit voorvoegsel vermoedelijk in de lijst.
Marijke Visser zegt
Toen mijn schoonvader nederlander werd (in 1966) werd hem verteld dat men in Nederland het tussenvoegsel bin niet accepteerde. Hij moest zijn achternaam dus veranderen van “bin Tanja” in “Bintanja”. Toch zie ik bin hier tussen de lijst staan. Zijn dit echt Nederlandse tussenvoegsels en heeft men het beleid veranderd of zijn dit ook tussenvoegsels van in Nederland wonende buitenlanders?
Maarten van der Meer zegt
Hoi Marijke,
Vreemd verhaal. Achternamen worden bij naturalisatie in principe onveranderd overgenomen. Als in je schoonvaders oorspronkelijke paspoort “bin Tanja” stond, had hij dus in Nederland ook zo moeten heten. Raar dat dat niet gebeurd is.
Groeten Maarten
Marijke Visser zegt
Hoi Maarten,
Het is inderdaad raar. Maar ik heb de wetstekst van de naturalisatie wet en daar staat het duidelijk in. De naam wordt veranderd van bin Tanja in Bintanja. De reden wordt alleen niet vermeld, maar die heb ik van mijn schoonvader gehoord. Bin erkende de betreffende ambtenaar niet als tussenvoegsel. Of het landelijk beleid was of alleen een niet welwillende ambtenaar weet ik niet.
In de overige aktes is het ook duidelijk. De trouwakte spreekt van Bin Tanja (voor naturalisatie) de geboorteakte van mijn man van Bintanja (daarna).
Groeten,
Marijke
Erik Müller zegt
Hoi Maarten,
In het kader van ‘ingeburgerde’ tussenvoegsels, is mij ooit verteld dat de Arabische ‘ouled’ of ‘oulad’ ook als tussenvoegsel gebruikt worden.
Gr.,
Erik