Abraham en Sara waren de populairste Joodse voornamen

Sam en Moos? Nee, Abraham en Sara. Dat waren voor de oorlog de meest voorkomende Joodse voornamen. Ik heb hier de top-50 op een rijtje gezet. Veel Joodse namen van toen klinken nu opvallend modern.

De top-50 is gebaseerd op het vuistdikke gedenkboek In Memoriam, waarin de namen staan van meer dan 100.000 Nederlandse Joden die in de oorlog zijn vermoord of omgekomen. Dit zijn daarin de meest voorkomende voornamen.

Top-50 Joodse voornamen

Positie	Jongensnamen	Positie	Meisjesnamen
1	Abraham	1	Sara
2	Jacob	2	Esther
3	Salomon	3	Rachel
4	Mozes	4	Elisabeth
5	Joseph	5	Rebecca
6	David	6	Betje
7	Levie	7	Anna
8	Hartog	8	Mietje
9	Samuel	9	Eva
10	Simon	10	Sophia
11	Louis	11	Judith
12	Meijer	12	Marianne
13	Benjamin	13	Roosje
14	Isaac	14	Johanna
15	Maurits	15	Saartje
16	Nathan	16	Clara
17	Philip	17	Bertha
18	Barend	18	Grietje
19	Marcus	19	Rosa
20	Isaäc	20	Henriette
21	Emanuel	21	Leentje
22	Max	22	Lea
23	Alexander	23	Sientje
24	Hijman	24	Henriëtte
25	Aron	25	Alida
26	Herman	26	Naatje
27	Izak	27	Heintje
28	Bernard	28	Schoontje
29	Jacques	29	Aaltje
30	Elias	30	Helena
31	Jonas	31	Margaretha
32	Israël	32	Flora
33	Gerrit	33	Hanna
34	Jozef	34	Kaatje
35	Henri	35	Marianna
36	Juda	36	Jansje
37	Wolf	37	Lena
38	Willem	38	Jetje
39	Eliazer	39	Jeannette
40	Leo	40	Vrouwtje
41	Alfred	41	Martha
42	Andries	42	Catharina
43	Leendert	43	Rosette
44	Aäron	44	Klara
45	Julius	45	Duifje
46	Joël	46	Dina
47	Eduard	47	Mina
48	Jakob	48	Hendrika
49	Machiel	49	Maria
50	Lion	50	Keetje

Ezel wordt Beer

Weinig verrassend: Joden hadden een voorkeur voor namen uit de Tenach, het Oude Testament. Abraham, Sara & co. natuurlijk, maar er zijn ook Joodse namen waar je de Bijbelse herkomst niet zo snel aan afziet.

Vrouwtje is een verbastering van de Jiddische naam Fraatje, die ‘vreugde’ betekent, net als de Bijbelse naam Simcha.

Hartog is een vernederlandsing van het Jiddische Hirsch. Die naam betekent ‘hert’ en is een soort vertaling van Naftali: in Genesis vergelijkt Jakob zijn zoon Naftali met een hinde. Op dezelfde manier verwijst Wolf naar Benjamin en is Juda de bron van Leo, Leendert en Lion (‘leeuw’).

Barend en Bernard (‘beer’) gaan terug op Issachar, die door Jakob wordt vergeleken met een… ezel. De voornaam Ezel zag men om begrijpelijke redenen niet zo zitten, dus werd het – Joost mag weten waarom – Beer.

Het verhaal achter andere namen is minder spannend. Om niet al te zeer als Jood in de kijker te lopen vervingen Joden hun Hebreeuwse naam vaak door een Europese naam die er wat op leek. Zo werd Levie Louis, Mozes Max of Maurits, Chaim Hijman, Isaac Jacques en Sara Selma.

Trendnamen

De voorkeur voor oudtestamentische namen geeft de Joodse top-50, en dan vooral die van de jongensnamen, een heel modern tintje. Namen als Samuel (Sem, Sam), Bram, Levie, Sara en Eva klonken ooit typisch Joods, maar zijn als trendnaam door het grote publiek omarmd.

We vinden in de top-50 van Joodse voornamen ook namen die nu nog niet zo heel populair zijn, maar dat best wel eens zouden kunnen gaan worden. Moos (van Mozes) gaat de laatste jaren heel snel. Ook Elijah/Elias, Isaac, Juda, Wolf en Lea(h) zijn namen om in de gaten te houden.

Tot slot voor avontuurlijke ouders een paar bijna verdwenen Joodse namen die best wel weer wat populairder mogen worden: Asser, Elkan, Kalman, Lion, Mendel, Moritz, Espérance, Zippora. Wie durft het aan?

Wat vind jij?

Welke Joodse namen in de lijst vind jij mooi? En heb je nog aanvullingen? Laat een reactie achter!