De los schrijf ziekte – het gebruik van spaties waar die niet thuishoren – is ook wel bekend als Engelse ziekte omdat deze vorm van onjuist spatiegebruik aan Engelse invloed te wijten zou zijn.
Dat lijkt me onwaarschijnlijk. Ook in negentiende-eeuwse aktes van de burgerlijke stand kom ik zeer veel overbodige spaties tegen en van een grote Engelse invloed op de Nederlandse taal was toen geen sprake.
Hieronder een aantal voorbeelden uit aktes die ik al eerder op deze site heb gepubliceerd.
Rijks veldwacht Brigadier en Gemeente veldwachter
Uit de overlijdensakte van een levenloos kind, IJsselstein 1874:
'Rijks veldwacht Brigadier' en 'Gemeente veldwachter' (IJsselstein, 1874)
BinnenVader in het Stads Ziekenhuis
Uit de overlijdensakte van een onbekende man, Leeuwarden 1833:
'BinnenVader in het Stads Ziekenhuis' (Leeuwarden 1833)
Gemeente Bestuur
Uit de geboorteakte van Heero de Jong, Haskerland 1811:
'Gemeente Bestuur' (Haskerland 1811)
Grietenij Boden
Uit de geboorteakte van Hierophus Pheugudrou Zeevat, Weststellingwerf 1825:
'Grietenij Boden' (Weststellingwerf 1825)
Klerken ter Stads Secretarij
Uit de geboorteakte van Francois Haverschmidt (Piet Paaltjens), Leeuwarden 1835:
'Klerken ter Stads Secretarij' (Leeuwarden 1835)
Elsje (via Facebook) says
Mooie voorbeelden van nu vind je op SOS-Signalering Onjuist Spatiegebruik http://www.spatiegebruik.nl.
Maarten (via Facebook) says
Weet ik, naar die site linkt het bericht ook 🙂
Elsje (via Facebook) says
Ojeenouja’tisnogvroeg…
Christian says
De los schrijf ziekte: niets nieuws onder de zon http://ow.ly/5j64A | @Vernoeming
Ruud Harmsen says
Het kan ook zijn dat met dingen als ‘stads’ en ‘rijks’ toen aanvoelde als adjectieven in de genitief, en niet als delen van een samenstelling. Vergelijk in het Duits dingen als “Glaadter Straße” (en als het geen naam was zelfs “glaadter Straße”: de straat die naar het plaatsje Glaadt loopt. Los, omdat het om een verbogen bijvoeglijk naamwoord gaat. ’s Hertogenbosch is immer eigenlijk ook ‘des hertogen Bosch’.
Ruud Harmsen says
Maar dat het losschrijven ouder is dan de naoorlogse invloed van Engels, dat geloof ik ook wel: ik zag diverse gevallen, niet in de redactionele teksten maar wel in de advertenties van middenstanders en particulieren, in oude kranten in het archief van kb.nl (de Koninklijke Bibliotheek).
Allard says
Vaak is het zo dat samengestelde woorden lastig te lezen zijn als er geen spatie of verbindingsstreep gebruikt wordt. Bommelding is hier een bekend voorbeeld van. Ik snap niet goed wat er nu zo erg aan is om “bom melding” te schrijven. Bij sommige samengestelde woorden moet je 3 keer kijken wat er nu eigenlijk staat. Als je het los zou schrijven heb je dat niet. Wat is er nu belangrijker, dat een woord beter leesbaar is of dat er een spellingsregeltje gevolgd wordt? Is moeilijker leesbaar “goed” en makkelijker leesbaar “fout”? Is het erg dat er steeds meer mensen woorden los gaan schrijven? Als het blijkbaar zo is dat dit spellingsregeltje als onlogisch en overdreven wordt ervaren is het een goede zaak dat deze regel verdwijnt. Taal is tenslotte levend en groei en evolutie hoort daar bij.