Etymologie van braamnamen – A

Nederland telt meer dan 220 inheemse bramensoorten. Dit is deel 1 van een reeks artikelen waarin de wetenschappelijke namen van deze soorten worden verklaard.

Rubus aciod贸ntus Lef猫vre & P.J.M眉ll. (geen Nederlandse naam)
Jahresber. Pollichia 16-17: 83 (1859)
Serie Egregii (Schuilbraam)
Latijn acus ‘naald’ + Grieks odous (stam odont-) ’tand’. Naar de fijne, puntige betanding van de bladrand. De spelling aciodonthus in de FLORON Verspreidingsatlas Vaatplanten is fout.

Rubus adenac谩nthus Troelstra, Meijer & A.Beek (geen Nederlandse naam)
Gorteria 41: 40 (2019)
Serie Ferociores (Bermbraam)
Grieks ad膿n ‘klier’ + Grieks akantha ‘stekel’. Naar ‘de duidelijke aanwezigheid van klierstekels op bladloot en bloeias’, die de soort onderscheidt van Rubus nemoripetens.

Rubus adsp茅rsus Weihe ex H.E.Weber (Spikkelhaagbraam)
Oesterr. Bot. Z. 122(4): 278 (1974)
Serie Hayneani (Haagbraam)
Latijn adspersus ‘gespikkeld’. Kennelijk naar de ‘groen en rood gespikkelde’ opperhuid van de loten (Weihe & Nees, Die deutschen Brombeerstr盲uche beschrieben und dargestellt: 38. 1822), al is dit volgens Weber, die deze uit begin negentiende eeuw daterende naam voor het eerst geldig publiceerde, geen onderscheidend kenmerk.

Rubus ad煤lans A.Beek (Kwispelhaarbraam)
Osnabr眉ck. Naturwiss. Mitt. 23: 40 (1997)
Serie Piletosi (Haarbraam)
Latijn adulans ‘kwispelend liefkozend’. Naar de ‘lange, in verschillende richtingen staande kelkslippen’ (‘die langen, in mehreren Richtungen stehenden Kelchzipfel’). Van de Beek vertaalde de naam zelf als Schw盲nzelbrombeere ‘kwispelbraam’.

Rubus aff铆nis Weihe & Nees (Gedraaide koepelbraam)
Deut. Brombeerstr.: 18 (t. 3) (1822)
Serie Semisuberecti (Koepelbraam)
Latijn affinis ‘verwant aan, lijkend op’. Naar de vermeende nauwe verwantschap met Rubus plicatus (Geplooide stokbraam) en Rubus fastigiatus (= Rubus polonicus). Weihe en Nees vertaalden de naam zelf als Verwandter Brombeerstrauch ‘verwante braamstruik’.

Rubus agricastr贸rum A.Beek (Harige koepelbraam)
Gorteria 38: 225 (2016)
Serie Semisuberecti (Koepelbraam)
Latijn ager ‘veld’ + Latijn castrorum, genitief meervoud van castra (meervoud) ‘kamp’. Naar de Nederlandse botanicus Jan-Frits Veldkamp (1941-2017) ‘as an expression of gratitude for all the work he did on behalf of the nomenclature of Rubus. As Veldkamp is a person of classic penchant, we translated his name into classic Latin.’ Het Latijnse castra is meervoud, maar kan worden vertaald als het enkelvoudige ‘kamp’.

Rubus allegheni茅nsis Porter (Kleine trosbraam)
Bull. Torrey Bot. Club 23(4): 153 (1896)
Serie Alleghenienses (Trosbraam)
Latijn Allegheniensis ‘uit Allegheny’. Naar het voorkomen ‘from the mountains of New York southward’, dus in het Alleghenygebergte, een deel van de Appalachen. De soort, die volgens Porter algemeen bekend stond als mountain blackberry ‘bergbraam’, had van hem eerst de naam Rubus montanus (Latijn montanus ‘berg-‘) gekregen, maar die bleek al vergeven aan een andere soort, de Bergviltbraam.

Rubus al煤mnus L.H.Bailey (Grote trosbraam)
Gentes Herbarum: 191 (1923)
Serie Alleghenienses (Trosbraam)
Latijn alumnus ‘gekweekt’. Vermoedelijk omdat de soort veel in tuinen werd gekweekt. Bailey verklaarde de naam niet expliciet, maar citeerde B.F. Bush, van wie hij het beschreven plantenmateriaal had ontvangen: ‘it is the chief berry of the wild market berries, is much gathered and sold, and is very commonly taken up and transplanted in gardens’.

Rubus 谩mbigens Fernald (Nerfhaarbraam)
Rhodora 43: 569 (1941)
Serie Piletosi (Haarbraam)
Latijn ambigens ‘onzeker’. Niet verklaard door Fernald. Vermoedelijk vanwege de sterke gelijkenis met Rubus vigil (= Rubus hispidus).

Rubus amisi茅nsis H.E.Weber (Brede haagbraam)
Osnabr眉ck. Naturwiss. Mitt. 5: 118 (1977)
Serie Hayneani (Haagbraam)
Latijn Amisiensis ‘van de Eems (Amisia)’. Naar het voorkomen in ‘West-Nedersaksen, vooral in het gebied van de rivier de Eems [het Eemsland], vandaar de naam R. amisiensis‘ (‘Saxionia inferiore occidentali, praecipue in regione fluminis Amisiae, qua causa nomen R. amisiensis‘). Weber vertaalde de naam zelf als Ems-Brombeere ‘Eemsbraam’.

Rubus amm贸bius Focke (Viltige roggebraam)
Syn. Rub. Germ.: 118 (1877)
Serie Suberecti (Roggebraam)
Grieks ammos ‘zand’ + Grieks bios ‘leven’. Naar het voorkomen ‘op de zandgronden van Noordwest-Duitsland’ (‘[i]n arenosis Germaniae boreali-occidentali’), bij Lengerich en Steinfurt in Noordrijn-Westfalen en Delmenhorst in Nedersaksen.

Rubus aph铆difer A.Beek & K.Meijer (Luizenpurperbraam)
Gorteria 16(4): 99 (1990)
Sectie Subidaei (Purperbraam)
Aphis (stam Aphid-), naam van een geslacht van bladluizen + Latijn –fer ‘dragend’. Naar ‘de bekliering die de indruk geeft dat de plant vol bladluizen zit’.

Rubus armen铆acus hort. ex Focke (Dijkviltbraam)
Abh. Naturwiss. Vereins Bremen 4: 183 (1874)
Serie Piletocaulon (Viltbraam)
Latijn Armeniacus ‘Armeens’. Naar het voorkomen ‘in de Trans-Kaukasische provincies’ (‘in provinciis transcaucasicis’) van het Russische Rijk, waartoe ook Armeni毛 behoorde. Armeniacus betekent in het botanisch Latijn ook ‘abrikoosachtig’, maar die betekenis is hier niet bedoeld.

Rubus arrh茅nii Lange (Witte grondbraam)
Haandb. Danske Fl., ed. 2: 347 (1859)
Serie Sprengeliani (Grondbraam)
Niet verklaard door Lange, maar ongetwijfeld naar de Zweedse botanicus Johan Peter Arrhenius (1811-1889), die een monografie over de Zweedse bramen publiceerde.

Rubus arrheniif贸rmis W.C.R.Watson (Volle stokbraam)
Watsonia 3: 285 (1956)
Serie Rubus (Stokbraam)
Arrhenii (zie Rubus arrhenii) + Latijn –formis ‘-vormig’. Naar de gelijkenis van blad, bloeiwijze en bloem met Rubus arrhenii (‘Folio, panicula, flore R. arrhenii referens’).

Rubus asp茅ridens (Sudre ex Bouvet) Prain (Scherpe borstelbraam)
Rubus koehleri subsp. asperidens Sudre ex Bouvet
Rub. Anjou: 58 (1907)
Serie Hystrix (Borstelbraam)
Latijn asper ‘ruw’ + Latijn dens ’tand’. Naar de ruwe betanding van de bladrand.

Rubus axill谩ris Lej. & Court. (Brede grondbraam)
Comp. Fl. Belg. 2: 166 (1831)
Serie Sprengeliani (Grondbraam)
Latijn axillaris ‘okselstandig’. Naar de uit de bladoksels groeiende bloeiwijzen.

馃 Nieuwe blogs in je mail?

Volgen kan ook via Bluesky en RSS.