Nieuwe koptische paus heet Tawadros II

Een geblinddoekt jongetje pakte  een papiertje met zijn naam erop uit een kristallen schaal: de nieuwe paus van de koptische christenen in Egypte is sinds vandaag Tawadros II. Hij volgt de in maart overleden paus Shenouda III op.

Paus Tawadros (Theodoros) II (foto: Al-Ahram Weekly CC ASA 1.0)
Paus Tawadros (Theodoros) II (foto: Al-Ahram Weekly CC ASA 1.0)

Verwarrende naam

De keuze voor de naam Tawadros (= Theodoor) is wat verwarrend. Tawadros is officieel paus Theodoros II van Alexandrië, maar Egypte kent sinds 2004 ook al de Grieks-orthodoxe patriarch Theodoros II van Alexandrië. Twee van de belangrijkste Egyptische kerkvorsten hebben nu dus precies dezelfde naam.

Namen van eerdere pausen: God, evangelisten en aartsengelen

De meeste namen van de tot nu toe 118 koptische pausen zijn bij ons ook bekend, maar er zitten een paar exoten tussen zoals Keladion, Kedron, Theonas en Anianus.

Alle pausen hadden namen van Griekse, Latijnse of Hebreeuwse herkomst. Een opvallende uitzondering hierop vormen de drie kerkvorsten genaamd Shenouda. Deze Egyptische naam betekent “zoon van God” en past dus goed bij verschillende andere pausnamen zoals Timotheos (“hij die God eert”), Theodoros en Theodosios (“geschenk van God”), Theophilos en Philotheos (“vriend van God”).

Leuk is de naam van paus Christodoulos (“dienaar van Christus”), die ook wel bekend is bij de letterlijke Arabische vertaling van zijn naam Abd-el-Messiah.

Behalve deze godnamen zijn ook de namen van de evangelisten populair. De evangelist Marcus geldt traditioneel als de eerste koptische paus, net als Petrus de eerste katholieke paus heet te zijn. De naam Marcus is daarna nog door zeven andere koptische pausen gedragen. Johannes komt maar liefst negentien keer voor, Matteüs vier keer en Petrus (hoewel eigenlijk geen evangelist) zeven keer. Een taboe op de naam Petrus, zoals bij de katholieke pausen, kennen de kopten niet.

Een andere naam is wel lange tijd taboe geweest: Michaël. De naam van deze aartsengel was bij de kopten zo heilig dat hij aanvankelijk alleen in verkorte vorm kon worden gegeven. Drie koptische pausen heetten daarom kortweg Chaël. Pas in de elfde eeuw kon Michaël IV de volledige naam gebruiken.

Populairste namen

Tot slot een overzicht van alle door koptische pausen gedragen namen gerangschikt naar het aantal keer dat ze voorkomen:

  • XIX: Johannes
  • VIII: Marcus, Gabriël
  • VII: Petrus
  • VI: Kyrillos
  • V: Michaël/Chaël
  • IV: Matteüs
  • III: Shenouda, Makarios, Theodosios, Athanasios, Cosmas, Timoteüs
  • II: Theodoros, Jozef, Demetrios, Benjamin, Mina, Simeon, Alexander
  • I: Christodoulos, Zacharias, Philotheos, Abraham, Theophilos, Jakob, Isaäk, Agatho, Andronikos, Anastasios, Damianos, Dioskoros, Achillas, Theonas, Maximus, Dionysios, Heraklas, Julianus, Agrippinus, Keladion, Markianos, Eumenes, Justus, Primus, Kedron, Avilius, Anianus

🤞 Nieuwe blogs in je mail?

Volgen kan ook via Mastodon en RSS.