De stralende gele bloemen van meisjesogen (Coreopsis tinctoria) doen met hun reebruine hart denken aan die van een andere geliefde sierplant, suzanne-met-de-mooie-ogen (Thunbergia alata).

De betekenis van Coreopsis lijkt dan ook zonneklaar: het eerste deel komt van het Oudgriekse korē ‘meisje’ en het tweede deel van ops ‘oog’ of opsis ‘gezicht’.

Dit idee is al oud. In een Duitse Linnaeus-uitgave uit 1786 wordt Coreopsis vertaald als Jungferngesicht ‘juffersgezicht’. En als we de Algemeene Nederlandsche encyclopedie voor den beschaafden stand uit 1865 mogen geloven: ‘De naam beteekent meisjes-oog’.

Maar dat mogen we niet – want het is niet wat de bedenker van de naam ermee heeft bedoeld.

Die bedenker moet Linnaeus zijn. Hij beweert dat zelf nergens, maar de oudste vermeldingen van Coreopsis die ik heb kunnen vinden komen uit zijn werk en hij schrijft de naam daarin aan niemand anders toe.

Linnaeus verklaart in zijn Hortus Cliffortianus (1738: 420) voor de goede verstaander de betekenis: ‘Van Coreopsis wordt gezegd dat de zaden het uiterlijk van een bedwants hebben.’

Dat wordt gezegd in één van de boeken die hij daarbij aanhaalt, de Hortus Elthamensis (1732: 56) van Johann Jacob Dillenius. Die noemt de naam Coreopsis weliswaar niet, maar merkt wel op dat de zaden van de soort die later Coreopsis lanceolata (lancetbladige meisjesogen) zou gaan heten doen denken aan insecten, zoals één of andere kever – ‘of, zo men wil, een bedwants’.

De bedwants (Cimex lectularius) heet in het Oudgrieks koris (genitief koreōs). Coreopsis is dus een samenstelling van dit woord en opsis, dat ook ‘uiterlijk’ betekent.

Ik kan Dillenius geen ongelijk geven:

Maar dat neemt niet weg dat de bloemen van meisjesogen – in ieder geval die van Coreopsis tinctoria – lijken op meisjesogen. Laat de beschaafde stand dus maar in de waan dat dát is wat de naam betekent.