De Universiteit Leipzig publiceert elk jaar een top 10 van populairste Duitse kindernamen en signaleert ook trends. Opvallend: ouderwetse voornamen als Karl-Heinz, Fritz en Günther zijn weer helemaal terug.
Foto: Stefan Solf / CC BY-NC-ND 2.0
Top 10 populairste voornamen van Duitsland in 2012
De populairste Duitse kindernamen van 2012 waren volgens de universiteit:
| Positie | Jongensnamen | Positie | Meisjesnamen |
|---|---|---|---|
| 1 | Maximilian | 1 | Marie |
| 2 | Alexander | 2 | Sophie |
| 3 | Paul | 3 | Maria |
| 4 | Luca | 4 | Mia |
| 5 | Ben | 5 | Emma |
| 6 | Leon | 6 | Anna |
| 7 | Elias | 7 | Sophia |
| 8 | Felix | 8 | Johanna |
| 9 | Jonas | 9 | Emilia |
| 10 | Noah | 10 | Charlotte |
Deze lijst verschilt opvallend van de top 10 van populairste Duitse voornamen van 2012 die mijn collega-naamblogger Knud Bielefeld eind december publiceerde. Hij heeft Ben en Mia op één staan en Maximilian en Marie slechts op negen en tien.
Dat komt doordat Bielefeld alleen de eerste voornaam van kinderen telt (doorgaans ook de roepnaam), terwijl de Universiteit Leipzig alle namen op een hoop gooit. De top 10 van Bielefeld geeft dus een beter beeld van de populairste roepnamen.
Emilisme en kevinisme
Bij de Duitse voornamen zijn de laatste jaren twee duidelijke trends te herkennen: die van het kevinisme en die van het emilisme.
Kevinisme of chantalisme is de voorkeur voor ordinair aandoende, vaak Engelse namen, zoals inderdaad Kevin en Chantal. De Universiteit Leipzig noemt als voorbeelden:
- Maddox, Lennos, Joel, Jason, Liam, Patrick, Tyler, Justin, Kevin, Jamie, Dexter, Rocky, Milow, Lenny
- Emily, Amy, Lucy, Liz, Alisha, Shania, Delenn, Cheyenne, Joyce, Melody, Summer
Daartegenover staat de kleinere trend van het emilisme bij hoger opgeleide ouders die hun kinderen juist ouderwetse Duitse voornamen geven à la Emil. Volgens de wetenschappers zijn deze namen weer helemaal terug:
- Richard, Friedrich, Wilhelm, Leopold, Bruno, Karl, Ferdinand, Leonhard, Oskar, Wolfgang, Günther, Fritz, Heinz, Karl-Heinz, Otto, Willy, Erwin, Erich, Bernhard, Siegfried, Helmut, Konrad, Dirk
Adolf, een populaire naam uit de generatie van de (over)grootouders van de huidige baby’s, zou in theorie ook goed in dit rijtje passen. Ik verwacht echter niet dat Adolf een comeback gaat maken.
Corleone, Skywalker en Ultraviolet
Het naamkundig centrum van de universiteit signaleert ook een aantal opmerkelijke voornamen die in 2012 aan Duitse kinderen zijn gegeven:
- Hedi-Rocky, Smart, Ashton Phoenix, Aruba, Corleone, Versann, Maybee, Kenia, Raider, Amsel, Prince, Princess, Prinzio, Flonne, Lönne, Süske, Male, Eisi, Setzuna, La-Vie, Pazifik, Ducati, Skywalker, Peaches, Pepper, Buckminster, Ultraviolet, Maradona
In Nederland is Merel al decennia een populaire voornaam. Volgt Duitsland nu met Amsel? (Malene Thyssen / CC ASA 2.5)
Hier vind ik vooral de naam Amsel opvallend. Een Amsel is een merel. In Nederland is Merel zeer gebruikelijk als voornaam. Volgt Duitsland nu het Nederlandse voorbeeld met de Duitse vertaling van deze naam?
Merel (via Facebook) zegt
Ik vind Merel denk ik toch leuker. Wat betreft het emilisme kwam ik gister in een Duitse serie Friedhelm tegen, dat vond ik wel wat.
Maarten (via Facebook) zegt
Ach, Amsel is nog altijd bruikbaarder dan Blackbird, denk ik 🙂 Ik vraag me trouwens af of het een jongens- of meisjesnaam is, dat stond er niet bij.
Friedhelm is weer een stapje verder dan ‘gewoon’ emilisme… Helmfried bestaat ook.
Dirk Stender zegt
Ik kan mij Amsel als voornaam slecht voorstellen, maar het zou dan toch wel vrouwelijk zijn, overeenkomend met het grammatisch geslacht.
Dirk komt weer terug, jippie! 😉
Maarten van der Meer zegt
Ik bedenk me net dat Amsel in Nederland ook wel voorkomt als mannelijke Joodse voornaam. Het is de Nederlandse schrijfwijze van de Duitse/Jiddische naam Amschel, die samenhangt met Adam. Amschel was de Joodse voornaam van Franz Kafka en komt ook voor in de bankiersfamilie Rothschild (bijv. Mayer Amschel Rothschild). Misschien heeft de in 2012 gegeven voornaam Amsel dus wel niets te maken met de vogel.
De terugkeer van Dirk kan ik alleen maar begroeten. Mijn oom, oudoom en overgrootvader heten zo 😉 Overigens doet de naam Dirk in Duitsland me altijd zo Nederlands aan, net als bijvoorbeeld Jan, maar dat komt doordat het oorspronkelijk Nederduitse namen zijn.
Dirk Stender zegt
Dat Amsel een Joods achtergrond heeft is natuurlijk een goede verklaring.
Ik heb nog eens nagekeken, blijkbaar is het Nederlands Merel eigenlijk afkomstig uit het Keltisch en komt toevallig overeen met de Franse dierennaam. Ik ken zelfs in het Duits de naam Merle en natuurlijk ook het mannelijk tegenhanger Merlin. Dus zie ik er ook weinig kansen voor een/e Amsel.
Toen, als ik nog in Antwerpen woonde, werd ik door mijn naam en mijn – meer of min – Standaardnederlandse uitsprak van de Vlamingen ook gewoon als Nederlander beschouwd. Heeft soms voor verrassingen gezorgd.
Maarten van der Meer zegt
De herkomst van de voornaam Merel is nogal onduidelijk. Voor de jaren 60 kwam deze naam nauwelijks voor. Het Meertens Instituut verwijst wel naar de vogel: http://www.meertens.knaw.nl/nvb/verklaring/naam/Merel
Riet (via Facebook) zegt
Ik was jaren geleden op familiebezoek in Dortmund,er was bij kennissen een zoon geboren en die werd Mario genoemd,nou echt de wereld stond op z,n kop,hoe ze het in der hoofd haalde om het kind zo,n naam te geven,dat is nu toch onvoorstelbaar he?
Maarten (via Facebook) zegt
Ja, dat is nu onvoorstelbaar. Dan zijn we, zowel in Nederland als in Duitsland, inmiddels toch wat ruimdenkender geworden.
Riet (via Facebook) zegt
Wat heet,soms verlang je nu echt naar de heerlijke hollandse namen.Mijn kinderen zijn van de jaren 70 en ik dacht toen apart te zijn met hun namen,nou vergeet het maar,de Shirleys en Jeffreys vlogen om je oren.(-; mijn kleindochter heet Katja,zij is eigenlijk vernoemd naar haar overgrootmoeder die Catharina heet,en ook omdat zij de vierde generatie van de vrouwen is.
Jesse zegt
Hangt er vanaf wat je onder een Nederlandse naam verstaat . Maar er zullen vast wel Nederlanders in Duitsland wonen met een typisch Nederlandse naam.
Jesse zegt
Hebben ze in Duitsland een Voornamenbank?
Dirk Stender zegt
In Duitsland bestaat geen centrale administratie voor personengegevens, maar deze statistiek met een steekproef van 25% van alle geboortes in 2012 geeft een goed overzicht over de voornaamkeuze in Duitsland.
http://www.beliebte-vornamen.de/jahrgang/j2012/top500-2012
Sommige Nederduitse voornamen, maar geen voornamen die alleen Nederlands zijn binnen de TOP 100 (m&v), de eerste mannelijke Nederlandse voornaam die ik zie is Laurens (te samen met Laurenz) op 163.
Dimitri Vlas zegt
Voor wat betreft het thema “ouderwetse voornamen” lijkt het mij dat het met voornamen als Karl-Heinz, Fritz en Günther nog wel “meevalt”. Wie ècht een hang naar oude Duitse tradities of geschiedenis heeft, en die ook op de kids wil overdragen, kiest vaak voornamen die zich als het ware nog verder “afzetten tegen de moderniteit”, of tegen een modern levensgevoel. Ook anno 2013 zijn er ouders die hun pasgeboren baby oud-Duitse namen geven als Brünhilde, Markwart, Hildegard, Gundolf, Asgard, Ekkehard, Waltraud, Burkhard, Sieglinde, Bodo, Kunigunde, Widukind, Gebhard, Berthold. Tsja, wie ben ik om te oordelen? Je hoopt dan wel dat kinderen of pubers voor het alledaagse leven (vrienden, klas, schoolplein!) zo snel mogelijk een roepnaam voor zichzelf verzinnen, die wat “vlotter” is…
Maarten van der Meer zegt
Garibald, Tassilo, Grimoald, Hugbert, Gundakar, Wunibald, Engelschalk… Die mogen van mij wel weer in de mode komen 🙂
Marlies zegt
Mijn opa en oma hebben een tijd in Duitsland gewoond en de namen van hun kinderen Willem en Rudolf werden toen op zijn Duits uitgesproken, fonetisch: Wielie en Roedie. Wie kent nog meer van zulke ‘verduitste’ Nederlandse voornamen?