Bernhard Lucas Emmanuel noemden prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven hun op 25 december 1969 geboren tweede zoon. Natuurlijk schoot de naam sommigen in het verkeerde keelgat.
Allereerst iets over de herkomst van Bernhards drie voornamen:
De roepnaam van de jonge prins is Bernhard. Hij is vernoemd naar zijn grootvader, die ook peet zal zijn. Zijn andere peet is de koninklijke luchtmacht, waaraan mr. Van Vollenhoven, zoals hij na afloop van de plechtigheid vertelde, zeer goede herinneringen heeft. De namen Lucas en Emmanuel zijn gekozen, omdat het prinsje op Eerste Kerstdag is geboren en Lucas betekent ook “licht”, terwijl de betekenis van de naam Emmanuel is “God is met ons”.
– Limburgsch Dagblad, 2 januari 1970
Dat Lucas “licht” zou betekenen, is overigens twijfelachtig. Men gaat er tegenwoordig meestal van uit dat het een verkorting is van Lucanus, “afkomstig uit Lucanië”.
Maar dat was niet waar ds. F. Mallan uit Gouda in 1970 over viel. Hij liet in het blad De Wachter Sions weten dat Bernhards derde voornaam, Emmanuel, in de gereformeerde kerk niet als doopnaam zou worden geaccepteerd.
Emmanuel betekent, zoals Pieter van Vollenhoven terecht opmerkte, “God is met ons” en daar zat hem het probleem. De synodes van Dordrecht (1578) en Middelburg (1581) bepaalden immers dat kinderen niet gedoopt mochten worden met “namen die of God, of Christus eigen zijn, als daar zijn Emmanuel, Salvator etc.” (Nieuwe Leidsche Courant, 21 maart 1970).
Dominee Mallans vrees dat de naam Emmanuel na de geboorte van Bernhard junior opeens populair zou worden is overigens niet bewaarheid. In de onderstaande grafiek van de Nederlandse Voornamenbank is te zien dat Emmanuel en varianten van deze naam in 1970 en 1971 wel even iets populairder waren, maar de naam is nooit echt aangeslagen.
